Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

Ασκληπιός ( αρχέτυπο θεραπευτή)


Ο Ασκληπιός γιός του Απόλλωνα είναι ένα κεντρικό μυθολογικό αρχέτυπο. Είναι η φαντασιακή εικόνα, η ιδέα που αντιστοιχεί σε αυτό που θα ονομάζαμε θεραπευτή Ταυτόχρονα είναι και η ιδεατή αντίληψη της ίασης. Της ίασης που επιτυγχάνεται με την αξιοποίηση των ιαματικών ιδιοτήτων της φύσης. Για αυτό και τα κατάλοιπα των αρχαίων Ασκληπιείων έχουν εντοπισθεί σε περιοχές όπου η φύση δείχνει να είναι ‘ιαματική’. Να έχει πλούσια βλάστηση, πηγές και ήπιο κλίμα.
Τον Ασκληπιό- σύμφωνα με την μυθολογία- τον απέσπασε από την μήτρα της φλεγόμενης μητέρας του, ο ίδιος ο πατέρας του ο Απόλλωνας . Την έγκυο γυναίκα, που φέρεται να ήταν η Κορωνίς, ο ζηλότυπος θεός αποφάσισε να κάψει ‘ διότι δεν του ήταν πιστή’. Την τελευταία στιγμή όμως διέσωσε τον Ασκληπιό και τον εμπιστεύτηκε στον σοφό κένταυρο Χείρωνα για να τον μεγαλώσει. *Ο Χείρων επίσης είναι αρχέτυπο. Είναι σύμβολο προαιώνιας σοφίας. Η σοφία αποτελεί απαραίτητο στοιχείο στην διαμόρφωση του χαρακτήρα και του ήθους των ηρώων. Ο ηρωισμός συνδέεται με την σοφία σαν έκφραση υπέροχων και σπάνιων αρετών που κάνουν τον ήρωα να διαφέρει και να υπερέχει από τους μέσους κοινούς ανθρώπους. Για αυτό άλλωστε είναι και πρότυπο.

Πέμπτη 17 Μαρτίου 2011

Αχ Παντελή ( Ν.Γκάτσος)

Καταλαβαίνουμε εύκολα στο ‘Αχ Παντελή’ του Ν.Γκάτσου τι συμβολίζει ο Παντελής και τι ο Ξανθός αντάρτης .Επίσης τι προοιωνίζει η ντουφεκιά. Μακάρι στην δική μας μίζερη εποχή να είχαμε ένα τέτοιο οιωνό.............
Για ‘τον καινούργιο Μύθο’ όμως τι να σκεφτούμε; Αινιγματική η αμφισημία των λέξεων ‘η μάνα το παιδί στον τάφο αρνιέται’. Φέρνει στα μάτια της φαντασία τόσες εικόνες συλλογικές, αρχετυπικές. Μάνα, παιδί, τάφος. Αγάπη, ζωή, θάνατος.
Δεν είναι ξεκάθαρο ποιός είναι στον τάφο. Σε πρώτη ανάγνωση εικάζεται πως είναι το παιδί και αυτό γιατί απαιτείται από την μάνα μια ενέργεια (αρνείται) που την ‘θέλει’ ζωντανή. Αρνείται το παιδί της. Πως όμως και κυρίως γιατί; Σαν ζωντανό παιδί που πρέπει να ακολουθήσει την δική του ζωή; Σε μια τέτοια περίπτωση η εικόνα του τάφου είναι περιττή. Αν όμως το αρνείται για να μπορέσει να ανδρωθεί και να μπορέσει να προσφερθεί σε πράξεις ηρωισμού και αυτοθυσίας ‘να ρίξει την πρώτη τουφεκιά’ τότε ναι, ο τάφος συμβολίζει τον έσχατο κίνδυνο τον θάνατο. Την μάνα που γαλουχεί τον ήρωα. Για να ‘ακουστεί κι η ντουφεκιά’ κάποιο παιδί-το δικό της-μπορεί να χάσει την ζωή του.
Σε μια δεύτερη όμως ανάγνωση και αλλάζοντας την σειρά των λέξεων , αλλάζει νοηματικά και η φράση. Θα μπορούσε να είναι η μάνα στον τάφο και από τον τάφο να αρνιέται το παιδί της. Να αποφασίζει, να επηρεάζει ακόμα και νεκρή.
Σε κάθε περίπτωση η Μάνα είναι η αποφασιστική persona. Ζωντανή η νεκρή πρέπει να κάνει την μεγάλη υπέρβαση, να αρνηθεί το παιδί της, αν πρέπει. Να φτάσει την υπέρτατη αυταπάρνηση.
Προφανώς η Μάνα στις πολλές συμβολικές εκδοχές της είναι ο άνθρωπος. Όχι μόνο η μάνα Γυναίκα, η μάνα Πατρίδα, η μάνα Παναγία. Είναι κάθε άνθρωπος- ανεξάρτητα φύλου και βιολογικής σχέσης- που ωστόσο είναι ικανός για δεσμούς αφοσίωσης όπως αυτούς της Μάνας με το παιδί της. Η μάνα πιο συχνά από άλλους ανθρώπους υπερβαίνει εαυτόν ,και φτάνει την αυταπάρνηση.

Τρίτη 8 Μαρτίου 2011

Η συνέχεια σε ένα άλλο τρόπο ζωής…….


Για την γνωριμία μου με τον καρκίνο, το ξεκίνημα σε ένα άλλο τρόπο ζωής, έγραψα τον περασμένο Σεπτέμβριο. Έχουν περάσει δέκα μήνες από αυτό το ξεκίνημα. Μεσολάβησαν πολλά. Πρώτα από όλα δεκαπέντε χημειοθεραπείες. Άλλαξε η εικόνα μου. Έπεσαν τα μαλλιά μου, βράχνιασε η φωνή μου, μούδιασαν τα άκρα μου. Ευτυχώς το χειρουργείο ήταν πιο φιλικό, δεν άφησε ακρωτηριασμό. Ευτυχώς που πάντα υπάρχει το ευτυχώς, ακόμα και στον καρκίνο. Τα μαλλιά ξαναφυτρώνουν, αστεία και άνισα βέβαια, έτσι που να μοιάζω σαν ένα περίεργο εξωγήινο ον, αλλά είναι τα μαλλιά μου. Ο καρκίνος έχει ελεγχθεί και αυτός, αν και τίποτα δεν μπορεί να αποκλείσει την υποτροπή. Είναι το στάδιο και ο τύπος του τον κάνουν απρόβλεπτο. Έτσι λοιπόν δεν μπορώ να πω ότι νίκησα τον καρκίνο……. Ωστόσο αυτό δεν θα το έλεγα ποτέ και για ένα άλλο πρόσθετο λόγο. Και αυτός ο λόγος είναι ότι πιστεύω πως ένας τέτοιος στόχος είναι ουτοπικός, αποπροσαντολιστικός και κυρίως απάνθρωπος. Η ζωή δεν είναι προνόμιο μόνο των νικητών, γενναίων η τυχερών, είναι επίσης προνόμιο όλων των ανθρώπων δυνατών, αδύναμων αρρώστων και φοβισμένων. Μπορεί να ζει κανείς με τον καρκίνο –και κάθε άλλη αρρώστια-λίγα η πολλά χρόνια, χωρίς να χάνει την υπαρξιακή του ταυτότητα, χωρίς να καταποντίζεται στην απελπισία ‘του τώρα δίχως μετά’, η ‘του τώρα με ένα μαρτυρικό μετά’.