Χριστούγεννα 2011

Σφιγμένη είναι η καρδιά μου και ας προσπαθώ να μη το δείχνω. Πώς να χαρώ τις μέρες αυτές της ανασφάλειας και παρακμής;   ‘Κουρδισμένοι’ σαν ρομποτάκια, είμαστε οι πιο πολλοί απο την αγωνία του αύριο.  Ατμόσφαιρα  Χριστουγέννων  είναι αυτή η απειλή μιας Ταντάλιας  μοίρας; Σίγουρα φταίμε. Χάσαμε το νόημα της ζωής μας, αλλοτριωθήκαμε από αξίες, φυλακιστήκαμε  μέσα στον  εγωκεντρισμό μας.
Ακόμα και τα   Χριστούγεννα τα καταντήσαμε  πανηγύρι. Ευκαιρία για  επίδειξη πλούτου και εξουσίας. Το Θείο βρέφος έμεινε  ιστορία μόνο για   Θεϊστές!  Γιορτή  της εκκλησίας και  των θρησκευόμενων μόνο. Η έστω ένα 'διασκεδαστικό' παραμύθι για παιδιά. Αποσιωπήθηκε  πως η γέννηση του Χριστού- με οποία εκδοχή και αν την δέχεται ο κάθε ένας μας-  είναι πάντα η γέννηση μιας φιλοσοφίας ζωής. Ότι  δίδαξε ο Χριστός,  συμπίπτει με την  φιλοσοφία του  ανθρωπισμού, στις πολλαπλές κοινωνικές της  εκφράσεις, την  αγάπη, την  ισότητα, την ελευθερία, την δικαιοσύνη και ασφαλώς τον  αλληλοσεβασμό. Για αυτό λοιπόν  το πραγματικό μήνυμα της  γιορτής των Χριστουγέννων, είναι  το μήνυμα της ΕΛΠΙΔΑΣ.  Τα Χριστούγεννα είναι  γιορτή όλων  των ανθρώπων που ελπίζουν. Που θέλουν να ελπίζουν και να αγωνίζονται για τον ανθρωπισμό.

Απατεώνας.

Η χειρότερη ίσως  ηθική τερατογένεση,  είναι  ο απατεώνας. Παρουσιάζεται κατά κανόνα  στην  αστική τάξη.  Ο απατεώνας  όπως ο κλέφτης και ο ληστής,  παραβιάζει την δέκατη  Βιβλική εντολή  : Ουκ επιθυμήσεις πάντα όσα τω πλησίον σου εστί. Αλλά ο απατεώνας εκτός από κλέφτης/ληστής, είναι και  υποκριτής. Επιθυμεί  ότι ανήκει στον άλλον και  βρίσκει τον τρόπο- ανήθικο αλλά πάντα  συγκαλυμμένο-,     να το αφαιρέσει. Κλέφτη και ληστής,  αρπάζουν επίσης τα υπάρχοντα του άλλου, αλλά  άμεσα ξεκάθαρα χωρίς υποκρισία και με κάποιο ρίσκο για αυτό που κάνουν. Εκτίθονται με κάποιο τρόπο. Μπορούν να γίνουν αντιληπτοί στην διάρκεια  τέλεσης της πράξης, που ποτέ άλλωστε, δεν έχει νομιμοφανή κάλυψη. Σε αντίθεση με αυτούς ο απατεώνας είναι ‘προσεκτικός’, διαλέγει τους στόχους του, γίνεται ‘συμπαθής’ και ασκεί ‘μόνο ηθική βία’  που δύσκολα αξιολογείται και ακόμα πιο δύσκολα αποδεικνύεται.. Νομικά  η βαρύτητα του αδικήματος της αφαίρεσης   αγαθών και περιουσίας , σχετίζεται περισσότερο  με την χρήση,  η μη χρήση    βίας και λιγότερο με την αξία του αφαιρούμενου αντικειμένου. Αλλά μόνο η  φυσική βία  είναι μετρίσιμη, ( σαν σωματική βλάβη). Λογικά λοιπόν αν η κλοπή / ληστεία γίνονται  χωρίς  φυσική βία, τότε  η εξαπάτηση που συνεπάγεται ψυχολογική πίεση  είναι πάντα επαχθέστερη. Ερμηνεύει ίσως και το γιατί ο  κλέφτης και ο ληστής, -τουλάχιστον στην δική μας παράδοση-  είναι σύμβολα που  συχνά  ηρωποιούνται. Ανακλούν την  εξέγερση, την αμεσότητα διεκδίκησης δικαιοσύνης, την αντρειοσύνη.  Οι λαϊκοί  μας ήρωες οι  ‘κλέφτες και ‘αρματολούς’ οπωσδήποτε δεν ήταν  απατεώνες. Ληστές ναι,  γλοιώδεις απατεώνες όχι. Είναι χαρακτηριστικό  τα λόγια  του  Ν .Γκάτσου,  από  το ποίημα, ένα Ευαίσθητος Ληστής. : … ποιος τάχα θα μπορέσει, να δει πως είχα μια καρδιά σαν της αγάπης τα παιδιά, και να με συγχωρέσει; Ακόμα και η Θρησκεία φέρνει σαν υπόδειγμα ειλικρινούς  μεταμέλειας τον  ληστή που πλάι στον Χριστό, είπε και εννοούσε; το ‘Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου’.

H κρυφή Μήδεια του ψυχισμού μας

Κρυφή Μήδεια του ψυχισμού μας, θα μπορούσαν να ονομαστούν όλα τα απωθημένα συναισθήματα θυμού, τα θαμμένα βαθειά, στις  πιο σκοτεινές γωνιές του ασυνείδητου μας. Με άλλα λόγια  η δυναμική της  ψυχικής μας ενόρμησης,  που καθορίζεται ως  Έρως/Θάνατος. Η  ενόρμηση αυτή  είναι   πηγή   δύναμης και δημιουργίας, αλλά και  απειλή καταστροφής. Η Μήδεια αποτελεί  αρχέτυπο  διπολικής ενέργειας, καταστροφικής όταν φτάνει στο φόνο,  υπερβατικής όταν  δίνει τον τρόπο στον Ιάσονα, να τελέσει  τους άθλους, να σκοτώσει τον δράκο και να πάρει το  χρυσόμαλλο δέρας . Σαν αρχέτυπο λοιπόν,  δεν μπορεί να αφορά την γυναικεία ψυχή μόνο. Δεν είναι γένους θηλυκού, είναι γένους αρσενικού και θηλυκού. Animus/anima, με την οπτική  της σχολής του Carl Junk.

Δυστυχώς η Μήδεια  έχει περάσει στην συνείδηση μας, μόνο σαν στυγερή παιδοκτόνος. Είναι, αλλά  είναι  και πολλά άλλα, που για κάποιους λόγους- ενδεχομένως ύποπτους κοινωνικά- αποσιωπούνται.   Η Μήδεια του ψυχισμού μας, είναι ‘τα πολλά άλλα’ είναι η δύναμη της που χαρακτηρίσθηκε μαγική και χάρις σε αυτή κατορθώθηκε  η Αργοναυτική εκστρατεία. Είναι ότι δεν ξέρουμε αλλά έκανε τον Ήλιο να την πάρει ψηλά στον Ουρανό, για να την σώσει από την οργή του Ιάσονα.  Είναι όλες οι  ‘παράξενες πράξεις, οι ασυνήθιστες πράξεις, θαύματα η παραβάσεις’ που κάποια στιγμή στην ζωή μας μπορεί να εκδηλώσουμε. Σκληρότητα προς τους άλλους η  το αντίθετο. Υποδούλωσης, αυτοακύρωσης  ακόμα και εξευτελισμού. Η  μυθική Μήδεια   σύνθετο πολυσύμβολο, ανακλά ακόμα τώρα,- στην αποψιλωμένη από συναίσθημα εποχή μας- την διφορούμενη πολυσημία των κοινωνικών ρόλων, την ματαίωση των κοινωνικών συμβάσεων. Απεικονίζει την ενδοπροσωπική και διαπροσωπική σχέση, συγκεχυμένη και συγκρουσιακή  ανάμεσα στα ρήματα : αγαπώ, χρησιμοποιώ, κατέχω.  Το κενό μιας ζωής χωρίς νοηματοδότηση, στην διάσταση έχω και όχι είμαι.