Ο εαυτός μας, ( το εγώ η οντότητα, προσωπικότητα μας) βιώνεται και συνειδητοποιείται σαν μια ψυχοβιολογική ενότητα, μοναδική για κάθε άνθρωπο. Και αυτό πρέπει να ισχύει ανεξάρτητα από τους κοινωνικούς ρόλους, που ο κάθε ένας μας αναλαμβάνει στην ζωή του. Οτιδήποτε διαταράσσει την συνείδηση του ενιαίου, μπορεί να παραπέμπει σε Διχαστική αποσυνδετική διαταραχή, από την πιο αθώα έκφραση της, την αφηρημάδα’ ως την πιο σοβαρή την πολλαπλή προσωπικότητα. Συνήθως μια καλά οργανωμένη προσωπικότητα, ένα δυνατό Εγώ, καταφέρνει να διαφυλάξει την ενότητα αυτή, επιστρατεύοντας τους αμυντικούς μηχανισμούς του. Φυσικά οι αποτελεσματικότερες άμυνες, είναι οι ώριμες άμυνες και για αυτό οι προτιμότερες. Ακολουθούν σε σειρά αποτελεσματικότητας οι νευρωτικές, οι ανώριμες, με τελευταίες τις ναρκισσιστικές. Έτσι λοιπόν ο μηχανισμός της Διάσχισης (αποσύνδεσης, Dissociatin) που είναι νευρωτικός, είναι προτιμότερος του μηχανισμού του Διαχωρισμού, (διχοτόμηση, διαχασμός, σχάση,διάσπαση, spitting), που είναι ναρκισσιστικός .
Οι δύο μηχανισμοί – καθώς και πολλοί άλλοι- μπορεί να συνυπάρχουν συνδιαμορφόνωντας την συμπεριφορά . Ο πρώτος συντελεί στην απώλεια του ενιαίου της συνείδησης του εαυτού, ενώ ο δεύτερος έχει εμποδίσει την σταθερή αρτίωση του εαυτού σε ενιαίο ανθεκτικό σύνολο.
Υπενθυμίζεται ότι το Εγώ μας στην πολλαπλότητα των κοινωνικών του ρόλων, καλείται ανά πάσα στιγμή, να εξασφαλίζει ειρήνη στα αντιμαχόμενα ασυνείδητα μέρη του ψυχισμού του. Το αποτέλεσμα εξαρτάται από την οργάνωση και τις στρατηγικές του Εγώ το οποίο διαχειρίζεται τις ψυχοσυγκρούσεις που απορρέουν από τα ‘ πρέπει’ του Υπερεγώ και τα ‘ θελω η δεν θελω’ του id .Αν δεν επιτευχτεί ειρήνευση, ο μηχανισμός της αποσύνδεσης όπως το λέει η λέξη αποσυνδέει, αποχωρίζει την ‘επώδυνη ψυχική εμπειρία’ , από την υπόλοιπη δραστηριότητα του Εγώ. Το Εγώ έτσι, μπορεί να ‘αντιμετωπίζει’ πιο ήρεμα –σαν ξένο- το αποχωρισμένο κομμάτι. Η προσωπική ‘τραγωδία’, -στην φάση που αυτή συμβαίνει- δεν μοιάζει άμεσα προσωπική. Κερδίζεται απόσταση και πίστωση χρόνου, για την αποτελεσματικότερη επεξεργασίας των συνεπειών της. Το Εγώ δεν αποκόπτεται εντελώς από το αποσυνδεδεμένο το αποχωρισμένο κομμάτι. Το κομμάτι αυτό είναι 'αποκηρυγμένο' αλλά όχι εντελώς άγνωστο. Είναι ‘σαν άγνωστο σαν ξένο’, αλλά παραμένει ΄γνωστό’ σε ένα είδος σειράς, παράλληλων συνειδήσεων. Φυσικά η εναισθησία και αναγνώριση αληθινών συναισθημάτων και κινήτρων δεν είναι η καλλίτερη. Η αντοχή σε ψυχοπιεστικές συνθήκες είναι μικρή και σε κάποιο βαθμό εκπίπτει ο έλεγχος της πραγματικότητας και η οξύτητα της κρίσης αφού επηρεάζονται σε άλλοτε άλλο βαθμό η Μνήμη και η Συνείδειση.
Ο άλλος μηχανισμός που εμποδίζει την συνείδηση ενιαίου Εγώ, είναι ο Διαχωρισμός, (διχοτόμηση, διαχασμός, σχάση, διάσπαση, spitting) Ο μηχανισμός αυτός κρατά ξεχωριστές, τις απωθημένες ενδοβολές και ταυτοποιήσεις αντιθετικού χαρακτήρα. Το άτομο έχει σαθρή ενότητα του Εγώ, αφού δεν έχει επιτύχει την σύνθεση του σε ένα ενιαίο σύνολο, αφού δεν έχει αφομοιώσει τις αντιθέσεις,του σε ένα ευρύτερο φάσμα που να εμπερικλείει και διαφορές. Ο εαυτός, αλλά οι άλλοι, γίνονται αντιληπτοί άλλοτε σαν ‘ολοκληρωτικά καλοί’, κι άλλοτε σαν ‘ολοκληρωτικά κακοί’. Στην πραγματικότητα δεν αρτιώνεται ποτέ ο αυτοπροσδιορισμός σε μια ολοκληρωμένη και σταθερή ταυτότητα εαυτού. Επηρεάζονται επίσης περισσότερο η λιγότερο, το Συναίσθημα και οι παρορμήσεις.
Οι σοβαρές αποσυνδέσεις ταυτοποιούνται με βάσει το αναγνωρισμένο διεθνώς διαγνωστικό σύστημα DSM-IV σε κλινικές οντότητες με επίσημη ψυχιατρική συμπτωματολογία. Αυτές οι διαταραχές είναι: 1) Διχαστική ( Αποσυνδετική) Αμνησία 2)Διχαστική ( Αποσυνδετική ) Φυγή 3) Διχαστική ( Αποσυνδετική) Διαταραχή της Ταυτότητας ( Πολλαπλή Προσωπικότητα) 4) Αποπροσωποιητική Διαταραχή 5)Διαταραχή Διχαστικής Έκστασης 6)Σύνδρομο Ganser 7) Διχασμένες Καταστάσεις. Αυτές οι καταστάσεις αποτελούν αντικείμενο της κλασσικής κλινικής ψυχιατρικής και δεν επιχειρείται η περιγραφή των σε αυτό το κείμενο.
Αντίθετα οι ήπιες διχαστικές διαταραχές -που δεν απασχολούν την κλινική ψυχιατρική- υπολογίζεται ότι παρουσιάζονται σε ένα 70% του μέσου πληθυσμού χωρίς εν τούτοις να υπάρχει επαρκής πληροφόρηση. Μια αίσθηση παραδοξότητας, η διπλής υπόστασης, θορυβεί και τρομάζει, περιγράφεται δύσκολα και ωστόσο είναι μια συχνή αποπροσωποιητική εμπειρία. Το ίδιο συχνά είναι τα βιώματα : σαν να μην είμαι εγώ, σαν να μην συμβαίνει σε εμένα, σαν να έχω γίνει κομμάτια. Δυσάρεστες εμπειρίες που συνδέονται αιτιολογικά με ψυχοτραυματικά γεγονότα. Δεν αποτελούν ιδιαίτερα ανησυχητική εκτροπή, αλλά καλό είναι να γνωρίζουμε το τι μας συμβαίνει και πως διαχειριζόμαστε αμυντικά, αυτό που μας απειλεί. Στο κατά δύναμη πάντα.
Εξυπακούεται ότι όταν φτάνουμε στον εαυτό μας και επιχειρούμε να τον συνδέσουμε με τους μηχανισμούς άμυνας, τις συμπεριφορές και συμπτώματα μας , είναι σαν να προσπαθούμε να δούμε, μέσα από μια χαραμάδα όλα όσα συμβαίνουν σε ένα καλά τειχισμένο κάστρο, που είναι το ασυνείδητο μας.
Μπορούμε ωστόσο να κάνουμε λογικές υποθέσεις. Αν για παράδειγμα, μας διακρίνουν οι εξαρτητικές ανάγκες και συμπεριφορές όπως είναι υποτέλεια, η αναποφασιστικότητα δυσκολία έκφρασης διαφωνίας, ο υπέρμετρος ζήλος για την εξασφάλιση της έγκρισης, της φροντίδας και υποστήριξης από τον άλλο, υποθέτουμε πως είμαστε καθηλωμένοι στο στοματικό στάδιο της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης. Η φτωχή αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης είναι καθοριστική, αν και συχνά συγκαλυμμένη και μάλιστα πειστικά. Ωστόσο μπορούμε πάντα να εξασφαλίζουμε την δυναμική ισορροπία, του ‘ φοβισμένου Εγώ’, του ψυχοτραυματικού γεγονότος και των απαιτήσεων της κοινωνικής μας ομάδας. Αυτή η ‘ισορροπία’ θα καθορίσει την μορφή και ένταση αποσύνδεσης.
Οι αποσυνδετικές διαταραχές φαίνεται να ασκούν μια μορφή γοητείας, για αυτό και έχουν απασχολήσει την σε μια πολλαπλότητα των εκφράσεων των.
Πρόσφατο ο Ουμπέρτο Έκο στο κοιμητήριο της Πράγας, δίνει μια πραγματικά εντυπωσιακή εικόνα διπλής προσωπικότητας. Ο Ντάλα Πίκολα και ο Σιμόνε Σιμονίνι – αν και όχι εντελώς επινοημένος- είναι οι δύο εκδοχές μιας Διχαστική ( Αποσυνδετική) Διαταραχή της Ταυτότητας. Αλλά επίσης στο κεφάλαιο ‘ ποιός είμαι’ περιγράφεται και το φαινομένου διπλασιασμού: Όλα μοιάζουν εξωπραγματικά. Σαν να είμαι ένας άλλος που με παρατηρεί. Πρέπει να γράψω για να είμαι βέβαιος ότι είναι αλήθεια.
Είναι άραγε η αποσύνδεση πέρα από μηχανισμός άμυνας του Εγώ μια άλλη βαθύτερη ανάγκη του ανθρώπου; Μια μεταφυσική ανάγκη. Μια Οντότητα ένα Εγώ, όχι ακριβώς μία η ένα αλλά περισσότερα. Εγώ πολλές φορές , τώρα, πριν, μετά. Κυρίως μετά.
Είναι άραγε η αποσύνδεση ένα είδος δοκιμής/ συμφιλίωσης μια άλλης ζωής; Της άλλης ζωής.
Κλεοπάτρα Περισσάκη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου